Alle berichten van Beheerder

13-05-2025

Werk in uitvoering 8

De voortgang….

 Er gebeurt op dit moment heel veel tegelijk. De grote schoonmaak gaat door, alle losse delen in de betonnen trappen en puien worden gerepareerd en zien er weer als nieuw uit.

Grote schoonmaak

Het dak wordt geveegd en schoongespoten. Daarna start men met het aanbrengen van isolatie en nieuwe dakbedekking. Ook de humuslaag op het driehoekig pleintje en rond de muren is globaal verwijderd, zodat de werkzaamheden er geen hinder van hebben.

  • Betonrot en baldadigheid

Betonrot en beschadiging aan trappen, puien en kolommen ten gevolge van uitzettend betonijzer worden grondig aangepakt. Alle loszittende beton wordt verwijderd en vult men opnieuw op. Soms zijn er mallen en stutten bij nodig. Vooral de trappen zijn er erg aan toe. Het is zo’n zwaar karwei, dat ik medelijden heb met de werkers, die toch met een vrolijk gemoed en veel geduld de klus klaren. Hulde!

  • Landschap

En ik kan het niet laten om me iedere keer te vergapen aan de schoonheid van het landschap. De combinatie van hoogteverschillen, bomen en doorzichten zijn adembenemend! Nadat de keermuren, de berghelling en de halfverharding van de parkeerplaatsen zijn aangepakt, neemt de natuur het weer over en wordt alles weer groen.

16-04-2025

Werk in uitvoering 7

Eindelijk is het werk achter de poorten van het openluchttheater opgestart.  ’La grande Dame’ ontwaakt! Eerst wacht haar een grote douchebeurt voordat haar garderobe weer op orde wordt gemaakt. Het is een bijzonder moment als vanonder al het vuil van jaren, de tribunes weer fris tevoorschijn komen. 

trappenhal theatergebouw
  1.  Natuurstenen buitenmuren

De versteviging van de theaterberg is achter de rug. De nieuwe keermuren en de talud-aanvulling met leemhoudende grond zorgen ervoor dat de muren niet meer wegzakken. Na een schoonmaakbeurt kan de muur bij de poort boven op de berg weer opgemetseld worden, de afdekplaten hersteld en de scheuren gedicht.

3 start herstel muur bij tribune

2       Tribune

Als voorbereiding op de betonreparatie worden alle treden en consoles grondig gereinigd. Dit is een hele klus voor de mensen die dit uitvoeren. Ga er maar aanstaan, 2200 zitplaatsen worden onder handen genomen! Gelukkig is het werk al een heel stuk gevorderd, het resultaat is verrassend.

4 schoonmaak tribune
5 schoonmaak tribune
6 schoonmaak tribune

3       Toneelgebouw

De kolommen onder de arcade en de oude betonnen puien worden ook gereinigd en gerepareerd. De puien hadden een zeer slechte isolatie en waren in het verleden van enkel glas voorzien. Ze zijn als onderdeel van het rijksmonument zó markant dat ze als ornament behouden blijven. De betonnen puien hebben veel geleden van de decennialange invloed van vocht. Een pui wordt gevormd door tientallen afzonderlijke kozijnen en overal waar deze tegen elkaar staan, hoopt zich het verwoestende vocht op. De wapening is gaan roesten en uitzetten en het beton is verbrokkeld. Dorpels en stijlen zijn uitgezet en bol gaan staan.

7 Restauratie van de colonnade en betonnen puien
8 Restauratie van de colonnade en betonnen puien
9 Restauratie van de colonnade en betonnen puien
10 Restauratie van de colonnade en betonnen puien
11 Restauratie van de colonnade en betonnen puien
12 Restauratie van de colonnade en betonnen puien
13 restauratie trapleuning
14 traptrede
15 scherf mozaïek in vloer

Nieuwe puien.

Achter de betonelementen worden nieuwe en goed isolerende glaspuien aangebracht die terughoudend ontworpen worden. Daardoor zullen de betonelementen het zicht blijven bepalen tegen een neutrale achtergrond. De nieuwe puien zijn zo geplaatst dat ze goed aansluiten op de isolatie van de buitenmuren. De noodzakelijke gevelisolatie wordt nog niet aangebracht omdat het geen onderdeel is van de cascorestauratie die consoliderend is. Het vizier is nog uitsluitend gericht op ‘behouden wat je hebt’, terwijl voor herbestemming veel meer nodig is.

Intussen zijn de houten schotten weggehaald en stroomt het licht weer binnen. La grande Dame opent haar ogen! Een vervangende schaamte overmeestert me. Hoe heeft het zolang kunnen duren? Een gebouw dat schoonheid, monumentaliteit, architectuur en natuur in alle eenvoud verbindt. Zo lang niet gezien, laat staan gewaardeerd.

16. Impressie SBL van trappenhuis met nieuwe puien achter gerestaureerde betonpuien

Mijmeringen…

Intussen werken de mensen met veel plezier aan deze ongewone klus. Het nodigt hen uit tot mijmeringen ‘Hier zou ik wel willen wonen’, ‘Lijkt me prachtig om een voorstelling mee te maken’, ‘Bospop was geweldig hier!’. Ik loop verder en denk terug aan de avonden dat de lichten werden ontstoken en de instrumenten gestemd…

31-03-2025

Werk in uitvoering (6)

1 Keermuren en afvlakken helling

Langzaam maar zeker vordert het herstel van de Lichtenberg. De stabilisatie van de theaterberg was bijna voltooid, toen naast boerderij De Helmonder een onbekend kabeltracee kwam bloot te liggen. Dit gaf enige vertraging bij de werkzaamheden maar toen konden ook de laatste twee keermuurelementen geplaatst worden. Een precair werkje omdat het bergtalud daar erg steil is.

2 Parkeerplaatsen

Ook de twee half-verharde parkeervlakken zijn aan de IJzerenmanweg en achter De Helmonder al voorzien van steenslag. Met een beetje fantasie wordt de route van de Nelissenhofweg naar de IJzerenmanweg al zichtbaar. Alleen de brug over de gracht zal nog even op zich laten wachten.

3 Achter de schermen

Op dit moment gebeurt er veel achter de schermen. Het detailleren van de deelplannen om te kunnen aanbesteden, is een hele klus en vergt veel overleg. Niet alleen over herstel (consolidatie), maar ook over voorbereidende maatregelen om het theatergebouw straks aan te passen aan de normen van deze tijd. Onze stichting Behoud de Lichtenberg is nauw bij het overleg betrokken.

4 betonreparatie

Intussen worden voorbereidingen getroffen voor de betonreparatie van de tribune, de colonnade, de bestaande betonnen puien en het herstel van de natuurstenen muren. Er wordt hard gewerkt om alle betonnen onderdelen schoon te maken. In de fase hierna worden nieuwe kozijnen geplaatst in het toneelgebouw en wordt het interieur aangepakt.

Na de cascorestauratie kan het openluchttheater helaas nog niet open voor publiek. Er zijn dus nog veel beren op de weg, voordat we broederlijk naast elkaar op de nu nog ontbrekende bankjes zitten. We zijn al heel blij dat de eerste stap gezet is, maar daar kan het niet bij blijven!

We houden u op de hoogte!

16-12-2024: De voortgang…..

Werk in uitvoering 5: de voortgang…..

Het schiet nog niet echt op met de cascorestauratie. De uitvoering duurt twee jaar en het eerste jaar is al voorbij. Toch gebeurt er wel wat. Aan de zijde van boerderij ‘De Helmonder’ zijn de laatste keermuren aangebracht. Een niet bekend kabeltracee gooide roet in het eten en zorgde onverwacht voor vertraging. Intussen is de schuur tussen het openluchttheater en de IJzerenmanweg afgebroken. Het hele terrein achter de theaterberg is opgeschoond. Hiermee verdwijnt het laatste restant van een markante periode in het ontstaan van de Lichtenberg

Harrie Martens

De bouwwerf van de Lichtenberg bevond zich aan de voet van de theaterberg. Behalve de aannemer maakte ook monumentaal kunstenaar Harrie Martens er gebruik van. Als afgevaardigde van de school, leraar en lid van het bouwteam, had hij veel inbreng door zijn kunstontwerpen die als vast onderdeel in de gebouwen opgenomen werden. In zijn functie van docent betrok hij talentvolle leerlingen van de door hem opgerichte ‘vrije expressieclub’ bij de uitvoering. Sommige leerlingen zijn later, op hun beurt bekende kunstenaar geworden, zoals Jan Dibbets .

De werf van toen bestond uit de onlangs afgebroken schuur, enkele bouwketen en een overkapping, waar beschut gewerkt kon worden. Daar zijn onder andere de door Martens ontworpen mozaïekpanelen gemaakt voor de Mariakapel. Veel van de toegepaste kunst is verloren gegaan door de rigoureuze sloop van de school en de Tranchee. Wat nog rest, is alleen nog in de gebouwen van de Lichtenberg te bewonderen!

Lof

De oude gewoonte om kunst mee te nemen in de uitvoering van gebouwen, verdient veel lof! In die tijd werd één procent van de bouwsom besteed aan geïntegreerde kunst ( ‘de eenprocent regeling’). Deze steekt af tegen de huidige versplintering en verzakelijking van onze cultuur, waar het individu vaak voor de gemeenschap gaat. Toegepaste kunst voelt sneller aan als ‘van ons allemaal’ !