Categoriearchief: Geen categorie

Alles van waarde is weerloos (Lucebert)

Stichting Behoud de Lichtenberg beweegt hemel en aarde om het grote sgraffito kunstwerk van Harrie Martens in het theater van de Lichtenberg voor de ondergang te behoeden. Intussen wordt aan de Lozerweg een sgraffito van zijn hand zonder enige ruchtbaarheid gesloopt.

Weert was tot nu toe in het rijke bezit van drie sgraffito’s. Het grootste, mooiste en meest indrukwekkende is te bewonderen op de Lichtenberg en heeft de meeste kans van overleven. Het tweede sgraffito siert de gevel van het bedrijfspand nr. 22 aan de Lozerweg en het derde de gevel van het voormalige bedrijf ‘Exton’, dat nu afgebroken wordt.

De oorverdovende stilte en het ontbreken van maatschappelijke discussie als het om kunst gaat verontrust mij. Kunst lijkt geen impliciet onderdeel van onze cultuur te zijn maar meer een artikel om in een pronkmuseum op te bergen. 

Harrie Martens was een monumentaal vormgever die samen met Weegels en Nabben het driemanschap vormde dat de onderwijscampus van het Bisschoppelijk College ontwikkelde. Zijn oeuvre sloot aan op ‘Het Nieuwe Bouwen’ en had een hoge mate van abstractie.

Sgraffito is een techniek die aansluit op de gangbare bouwmethoden tijdens de wederopbouw. Evenals bij fresco’s worden er laagjes specie van verschillende kleur over elkaar aangebracht. De nog natte lagen hechten zich aan elkaar tijdens het droogproces. Tijdens dit proces worden de lagen gedeeltelijk afgeschraapt zodat de onderliggende kleur zichtbaar wordt. Zo verschijnt het definitieve kunstwerk.  

Het werk werd uitgevoerd door vakmensen als stukadoors en er werd gebruik gemaakt van gangbare bouwmaterialen. Zo was het mogelijk om kunst gemakkelijk en goedkoop te integreren in de architectuur. De wederopbouw kenmerkte zich immers door gebrek aan geld en bouwmateriaal.

Het bedrijfsgebouw Exton uit 1956 was onderdeel van Weegels Beton, waar Pierre Weegels korte tijd mededirecteur was. De gevel toont duidelijk zijn hand en is een pareltje van functioneel en modernistisch ontwerpen. Binnen werden mozaïeken gelegd en ingestort tot prefab betonpaneel. Het sgraffito toont aan dat de samenwerking tussen architect en kunstenaar zich niet beperkte tot de campus van het Bisschoppelijk College.

Het sgraffito en de gevel van Exton sluiten een tijdperk af waarin architect, kunstenaar en vakman kennis en kunde combineerden. Helaas wordt een scharnier in onze culturele geschiedenis vaak pas herkend als het meeste erfgoed verdwenen is.

Rob Langeslag

architect

Weert 28-04-2023 Lozerweg 86 – Voormalig bedrijfspand: betonfabriek ‘Exton’ (arch. Weegels) wordt gesloopt.
Weert 1956, Lozerweg 86 – Voormalig bedrijfspand: betonfabriek ‘Exton’, (arch. Weegels) wordt gesloopt.
Weert, ­Lozerweg 86
Lozerweg 22
Weert 1959, Tranchee – Harrie Martens met leerlingen voor sgraffito in grote zaal (afgebroken)
Weert, IJzerenmanweg 11 – De Lichtenberg 1959   

Reactie Ontwerp-gebiedsvisie Horne Kwartier gereed

Stichting Behoud de Lichtenberg heeft haar zienswijze op de Ontwerp- Gebiedsvisie verstuurd naar het college van B & W.

Een link naar deze zienswijze vindt u hier

Als u het met ons eens bent, kunt u onze visie steunen door zelf ook een zienswijze aan de gemeente te sturen (vóór 13 april a.s.).

Daarvoor kunt u deze brief gebruiken.

Samenvatting en conclusies

1.            De Ontwerp-Gebiedsvisie heeft geen visie over de Lichtenberg.

2.            De Ontwerp-Gebiedsvisie kan en mag niet de basis zijn voor de voorgenomen voortzetting van de  samenwerking tussen de gemeente en de gebiedsontwikkelaar over de Lichtenberg.

3.            Integendeel: de Ontwerp-Gebiedsvisie moet voor de gemeente aanleiding zijn de samenwerking met de gebiedsontwikkelaar voor wat betreft de Lichtenberg te beëindigen.

4.            De Lichtenberg is bij de huidige eigenaar in verkeerde handen.

5.            Om het rijksmonumentale complex de Lichtenberg van de ondergang te redden en het een nieuwe toekomst te geven moet de gemeente de regie over het gebied naar zich toe trekken.

6.            Voor een behouden toekomst van de Lichtenberg zijn nieuwe aanvullende functies voor het complex nodig, bij voorkeur op het gebied van de vrijetijdsbesteding (“leisure”). Die kunnen een uniek top-surplus geven bovenop de bestaande toeristische voorzieningen in de gemeente.

Rita Grichnik

Stairway to heavenTot ons verdriet­­ is Rita Grichnik overleden. Zij was bestuurslid van het eerste uur en tevens medeoprichter van onze stichting.

Wij zullen haar erg gaan missen omdat ze een brede maatschappelijke en culturele blik had, om met die bagage zich in te zetten voor het behoud van de Lichtenberg.

Rita was onze secretaris en beheerde ons archief. Zij onderhield contacten met de vak-media, het onderwijs en culturele instellingen zoals de Rijksdienst voor de Monumentenzorg. Haar contacten met universiteiten en Academies in binnen- en buitenland leverden een stroom aan afstudeerders en publicaties op. Mede door haar belangrijke inbreng werd de Lichtenberg een van de honderd Rijksmonumenten van de Wederopbouw.

Maar bovenal was Rita een trouwe metgezel die ook voor gezelligheid zorgde, waarom we haar misschien het meeste gaan missen.

Vaarwel Rita, we zullen jouw werk voortzetten.

Dankjewel.

Lente!

 

 

lichtenberg-vogelvlucht

 

 

Zou wat in de beginjaren zestig gezaaid is dan toch uitkomen? Vreemd dat een eerste knopje, een lichte verandering, toch weer hoop wekt. Reeds dood gewaand door velen maar toch niet opgegeven. Iedereen wenste ons kasplantje het beste, maar het ontbrak aan middelen en mogelijkheden om het in de toekomst te laten opbloeien. Maar nu de tuin rond de Lichtenberg is geschoffeld, komt onder de bladeren en het mos van de tijd de mooie plant tevoorschijn!

Drie partijen hebben overeenstemming bereikt. De gemeente Weert zal het volledige eigendom krijgen over de Lichtenberg en de Boostenzalen De stichting Provisus zal als huidige eigenaar in ruil daarvoor het voormalige sportterrein van het College, grenzend aan de Boostenzalen krijgen dat eigendom van de gemeente was. De gemeente Weert verkoopt de Lichtenberg voor € 800.000,- aan Horne Quartier, dat het aangrenzende terrein en de gebouwen van het voormalige KMS bezit en momenteel in exploitatie heeft.
HQ zal de Lichtenberg opknappen en in gebruik nemen als culturele en recreatieve uitloop voor haar huurders. De gemeente Weert zal eenmalig investeren in planten, bomen en paden. De Lichtenberg blijft voor het publiek toegankelijk, maar wordt na zonsondergang afgesloten. Via een nog aan te leggen voetgangersbrug over de gracht wordt het complex gekoppeld aan het voormalige kazerneterrein en de daar aanwezige parkeerplaats.
Het voormalige sportterrein van het College en de Boostenzalen zullen evenals de nieuw gebouwde manege een rol gaan spelen in de huisvesting van de scholenkoepel Citaverde, een MBO opleidingsinstituut voor de hippische sport.

De paden en bruggen in de nieuwe parkomgeving van de Lichtenberg zullen door de gemeente worden aangelegd. Zo wordt het hele terrein openbaar toegankelijk en zal het aansluiten op het gebied van de IJzeren Man. De IJzerenmanweg wordt verkeersluw gemaakt.
In de Raadsvergadering van 29 maart heeft de Raadsvergadering het licht op groen gezet en de gevraagde budgetten toegezegd. Het proces behoeft nog verdere uitwerking, maar het vertrouwen is er. De Rijksdienst voor de Monumentenzorg wordt betrokken en Horne Quartier is evenals de gemeente Weert bereid om ons te betrekken in de stappen die gezet gaan worden. De plannen kunnen gedetailleerder ingezien worden op : www.weert.nl.

Als wij ons niet vergissen, voelen we al een zomerzonnetje.

Welkom 2016!


Op de valreep van 2015 trok de Lichtenberg nog de publieke aandacht: de Mariakapel kreeg door een vakjury de eerste prijs als beste restauratieproject onder de cultuurhistorische monumenten.

Als hommage besloot de Stichting Behoud de Lichtenberg om tijdens de Kerstdagen in de kapel muziek te laten klinken en de ‘s avonds het licht te laten branden. De feeërieke  sfeer tussen de bomen zal menige wandelaar verrast hebben en in kerstsfeer hebben gebracht. Voor iedereen die het gemist heeft plaatsen wij een klein beeld- en geluidsmoment om het even mee te beleven.

2016 belooft voor de Lichtenberg een jaar te worden van verandering. De naburige KMS heeft met de komst van de asielzoekers veel in gang gezet. Nieuwe plannen voor hergebruik, de Nelissenhofweg weer hersteld, ideeën vanuit de omringende wijken , macro – visies, bestemmingplannen! De Lichtenberg is niet meer een wegterend complex verscholen in de bossen, maar voegt zich in de flow van de nieuwe tijd. Wat zal het worden? De samenleving is aan zet om een nieuw en positief kader te scheppen voor de hele gebied van en rond de Lichtenberg. Voor het complex leidt het aanhouden van de huidige situatie onvermijdelijk tot de ondergang en is iedere verandering verandering een nieuwe kans. Welkom 2016!